Εισαγωγή
25
κατά τα τελευταία 30 περίπου χρόνια, με αμείωτο ενδιαφέρον να προσφέρουν πο-
λύτιμες συμβολές στην διερεύνηση των δυνατοτήτων επίλυσης ή ακόμη και διεύ-
ρυνσης του Ομηρικού ζητήματος, μια σοβαρή πτυχή του οποίου αποτελεί, όπως
γίνεται αντιληπτό, και η εξιχνίαση των πολιτισμικών σχέσεων και ώσμωσης ανά-
μεσα στον κόσμο του Αιγαίου και στην αρχαία Ανατολή πριν και μετά τις συγκλο-
νιστικού μεγέθους σαρωτικές καταστροφές και αλλαγές που έλαβαν χώρα κατά
την λήξη της Εποχής του Χαλκού, λειτουργώντας ως προανάκρουσμα για την έ-
ναρξη της Πρώιμης Εποχής του Σιδήρου.
Αρωγός και συμπαραστάτης στην προσπάθεια των ερευνητών πάνω στο μεί-
ζον και διαχρονικό επιστημονικό πρόβλημα της καταγωγής των ομηρικών επών
αποτελεί η χεττιτική γλώσσα και τα πολυάριθμα πλέον χεττιτικά κείμενα, που έ-
χουν μέχρι σήμερα ανακαλυφθεί από τους αρχαιολόγους σε διάφορες θέσεις χεττι-
τικού ενδιαφέροντος, κυρίως στον γεωγραφικό χώρο της κεντρικής Μικράς Ασίας.
Ήδη από τις αρχές του 20ού αι. (1906-1907) οι αρχαιολόγοι που δίχως ακόμα να
το γνωρίζουν ερευνούσαν στην θέση της αρχαίας πρωτεύουσας του χεττιτικού βα-
σιλείου Χαττούσα (στα χεττιτικά κείμενα απαντά συνήθως ως “
URU
Hattusa
”, πλη-
σίον του σημερινού οικισμού Boğazköy της Τουρκίας, τα λείψανα της οποίας βρί-
σκονται περί τα 150 χιλιόμετρα ανατολικά της Άγκυρας) είχαν αρχίσει να φέρνουν
στο φως της δημοσιότητας χιλιάδες πήλινες πινακίδες, γραμμένες με την σφηνοει-
δή γραφή, πολλές από τις οποίες στην ακκαδική γλώσσα, δηλαδή την
lingua franca
της αρχαίας Εγγύς Ανατολής κατά την διάρκεια της Ύστερης Εποχής του Χαλκού
και λίγο αργότερα. Τα διάφορα ακκαδικά αυτά αρχεία, μεταξύ των οποίων συγκα-
ταλέγονται κατά βάση διακρατικές συνθήκες ανάμεσα σε ισχυρούς βασιλείς εκεί-
νης της εποχής, αποκάλυψαν και πολύ σύντομα επιβεβαίωσαν ότι πράγματι επρό-
κειτο για την αρχαία πρωτεύουσα του χεττιτικού βασιλείου, που ήταν γνωστή στον
αρχαίο κόσμο ως Χαττούσα.
Ωστόσο, η συντριπτική πλειονότητα των πινακίδων αυτών φάνηκε πως ήταν
γραμμένες σε μια άλλη γλώσσα, η οποία μάλιστα όχι μόνο δεν ήταν η ήδη γνωστή
στους επιστήμονες ακκαδική, αλλά προσομοίαζε εκπληκτικά στην ινδοευρωπαϊκής
προέλευσης διάλεκτο που ήταν γραμμένες δύο άλλες, οι μοναδικές μέχρι τότε α-
κόμα, επιστολές, προερχόμενες από το γνωστό διπλωματικό αρχείο της πόλης
Amarna στην Αίγυπτο (σε απόσταση 300 χιλιομέτρων νοτίως του Καΐρου) και θε-
ωρείται ότι ανήκει στους Φαραώ Αμενχετέπ Γ′ και Αμενχετέπ Δ′ (Εχνατόν). Κατά
το έτος 1917, η μυστηριώδης αυτή γλώσσα αποκρυπτογραφήθηκε από τους επι-
στήμονες, οι οποίοι έθεσαν έτσι τα πρώτα θεμέλια της μοντέρνας επιστήμης της
χεττιτολογίας, ενώ η γλώσσα αυτή έκτοτε καθιερώθηκε στον σύγχρονο κόσμο ως
«χεττιτική», παρ’ όλο που οι ίδιοι οι φορείς της την ονόμαζαν
nesili
(«νεσίλι»),
δηλαδή την γλώσσα της επιφανούς χεττιτικής πόλης
esa
(«Νέσα»), ενός εκ των
μεγαλύτερων και πιο πρώιμων κέντρων του χεττιτικού πολιτισμού. Η χεττιτική
