Κεφάλαιο 1:
Εισαγωγή στον προγραμματισμό
33
δομημένου προγραμματισμού. Δυστυχώς όμως δεν υπάρχει τέτοια γλώσσα. Οι παραγω-
γικές γλώσσες δεν είναι απλές και περιλαμβάνουν πολλές δυνατότητες και ιδιοτροπίες,
οι οποίες αποσπούν τον αρχάριο σπουδαστή από την ουσία του προγραμματισμού. Η C,
παρά τις ιδιοτροπίες της και τη μικρή δυσκολία στα πρώτα στάδια της διδασκαλίας, με
την κατάλληλη εκπαιδευτική προσέγγιση μπορεί να διδαχθεί ως πρώτη γλώσσα προ-
γραμματισμού, το οποίο πράγματι συμβαίνει σε αρκετά πανεπιστήμια του κόσμου.
Ένα επιτυχημένο πείραμα
Πριν από τρία περίπου χρόνια μια συνάδελφος και φίλη μου ζήτησε να μιλήσω με τον
γιο της, ο οποίος ήθελε απεγνωσμένα να μάθει προγραμματισμό, αλλά ήταν μόλις 12
χρονών και πήγαινε στην έκτη δημοτικού. Από το πρώτο κιόλας λεπτό της συνομιλίας
μας διαπίστωσα το έντονο ενδιαφέρον του μικρού για τον προγραμματισμό και εντυπω-
σιάστηκα από τις γνώσεις του στον τομέα των Η/Υ, τη δομημένη έκφρασή του, και το
εμφανές υπόβαθρο που μόνος του είχε αποκτήσει. Βέβαια, όπως όλα τα παιδιά της ηλι-
κίας του, έβλεπε τον προγραμματισμό ως ένα εργαλείο για να φτιάξει τα δικά του παι-
χνίδια. Αμέσως του εξήγησα ότι, στην περίπτωση που αρχίσουμε μαθήματα προγραμμα-
τισμού, για να φτάσει στο επίπεδο να φτιάχνει τα δικά του παιχνίδια θα περάσουν πολλά
χρόνια εκπαίδευσης και εμπειρίας!
Το παιδί είχε αναμφισβήτητα πολλή θέληση και από την πρώτη μας επαφή διαισθάνθηκα
ότι είχε και ιδιαίτερες ικανότητες. Αμέσως μου δημιουργήθηκε ένα δίλημμα: Με ποια
γλώσσα προγραμματισμού έπρεπε να ξεκινήσω. Αρχικά σκέφτηκα τη Visual Basic, που
είχε προτείνει και ο ίδιος, με την οποία γρήγορα θα μπορούσε να κάνει αρκετά θεαματι-
κά προγράμματα που κερδίζουν το ενδιαφέρον των παιδιών. Όμως κάποιος που ξεκινάει
με τη Visual Basic δύσκολα μετά προσαρμόζεται σε λιγότερο εντυπωσιακές γλώσσες,
όπως η C ή η C++, που σε βοηθούν όμως να κατανοήσεις σε βάθος τις τεχνικές προ-
γραμματισμού και τα μυστικά που κρύβονται από πίσω τους. Για να χρησιμοποιήσω το
αγαπημένο μου παράδειγμα, είναι σαν κάποιος να μάθει να πιλοτάρει για πρώτη φορά
αεροπλάνο σε ένα Airbus, όπου όλα είναι αυτοματοποιημένα, και μετά να τον βάλεις να
πετάξει ένα Τσέσνα. Σίγουρα θα απογοητευτεί αμέσως, αλλά το Τσέσνα είναι αυτό που
θα πρέπει να πετάξει για να μάθει σε βάθος τις τεχνικές και τα μυστικά της πτήσης.
Έτσι πήρα τη μεγάλη απόφαση: θα δίδασκα στον πιτσιρικά τη γλώσσα C παίρνοντας το
ρίσκο να απογοητευτεί και να τα παρατήσει. Ούτε σχήματα, ούτε χρώματα, ούτε εντυ-
πωσιακά παράθυρα, μόνο ένα μαύρο ανιαρό παράθυρο κονσόλας. Του εξήγησα ότι προ-
τιμώ να του μάθω προγραμματισμό σε βάθος παρά κάτι εντυπωσιακό αλλά επιφανειακό!
Ότι με αυτό τον τρόπο αυτά που φανταζόταν δεν θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν
άμεσα και ότι θα έπρεπε να δείξει θέληση και υπομονή.
Κατά τα διάφορα στάδια της διδασκαλίας πολλές φορές αναγκαζόμουν να του εξηγήσω
μαθηματικές έννοιες. Στην ηλικία αυτή δεν γνώριζε ούτε τι είναι η ύψωση σε δύναμη,
ούτε τι είναι η τετραγωνική ρίζα!
