22
ΤΑΠΑΝΤΑ
ΓΕΝΝΙΟΥΝΤΑΙ
ΑΠΟΤΟΝΕΡΟ
Θαλής οΜιλήσιος (
~
624–546π
.Χ.
)
ΦΙΛΟΣΟΦΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ
ΚΛΑΔΟΣ
Μεταφυσική
ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Μονισμός
ΠΡΙΝ
2500–900
π.Χ.
Ο μινωικός
πολιτισμός στην Κρήτη και ο
ύστερος μυκηναϊκός πολιτισμός
στην Ελλάδα εξηγούν τα φυσικά
φαινόμενα μέσω της θρησκείας.
~1100
π.Χ.
Ο βαβυλωνιακός
μύθος της δημιουργίας,
Ενούμα
Ελίς
, περιγράφει τον αρχέγονο
κόσμο ως μια υδάτινη μάζα.
~700
π.Χ.
Η
Θεογονία
του Έλληνα
ποιητή Ησίοδου περιγράφει τη
δημιουργία του σύμπαντος από
τους θεούς.
ΜΕΤΑ
Αρχές 5ου αιώνα
π.Χ.
Ο Εμπεδο-
κλής ορίζει τα τέσσαρα βασικά
στοιχεία του σύμπαντος: γη, νερό,
αέρας, και φωτιά.
~400
π.Χ.
Ο Λεύκιππος και ο
Δημόκριτος συμπεραίνουν ότι ο
κόσμος αποτελείται μόνο από
άτομα και κενό.
Έπειτα από παρατηρήσεις, ο Θαλής συμπεραίνει ότι
καλή σοδειά
εξασφαλίζουν, όχι οι εκκλήσεις στους θεούς, αλλά συγκεκριμένες κλιματικές
συνθήκες. Λέγεται πως κάποτε, αφού προέβλεψε ότι οι ελιές θα έχουν καλή
σοδειά, αγόρασε όλα τα τοπικά ελαιοτριβεία και την επόμενη χρονιά τα
μίσθωσε για να ικανοποιήσει την αυξημένη ζήτηση, αποκομίζοντας κέρδος.
στον κόσμο μας δεν οφείλονται σε υπερ-
φυσικές παρεμβάσεις, αλλά σε φυσικά
αίτια τα οποία μπορούν να αποκαλυ-
φθούν μέσω της λογικής και της παρατή-
ρησης.
Πρωτογενής ουσία
Ο Θαλής έπρεπε να ορίσει μια βασική
αρχή ως αφετηρία, έτσι έθεσε το ερώ-
τημα: «Ποια είναι η πρωτογενής ουσία
από την οποία αποτελείται το σύμπαν;»
Η ιδέα ότι τα πάντα στο σύμπαν μπορούν
τελικά να αναχθούν σε μία μόνο ουσία
αποτελεί τη βασική αρχή της θεωρίας του
μονισμού . ο Θαλής και οι μαθητές του
ήταν οι πρώτοι που την εισήγαγαν στη
δυτική φιλοσοφία. Ο Θαλής επιχειρηματο-
λογεί ότι η πρωτογενής ουσία του σύμπα-
ντος πρέπει να μπορεί να σχηματίσει τα
πάντα, να είναι απαραίτητη για τη ζωή,
Κ
ατά τη διάρκεια της Αρχαϊκής
Εποχής (μέσα 8ου–6ου αιώνα
π.Χ.), οι λαοί της ελληνικής χερ-
σονήσου σταδιακά συγκεντρώθηκαν σε
πόλεις-κράτη. Ανέπτυξαν το αλφαβητικό
σύστημα γραφής, και έβαλαν τις βάσεις
αυτού που σήμερα ονομάζουμε δυτική
φιλοσοφία. Οι προγενέστεροι πολιτισμοί
εξηγούσαν τα φυσικά φαινόμενα μέσω
της θρησκείας . αυτή την περίοδο εμφανί-
ζεται ένα νέο είδος στοχαστών, οι οποίοι
αναζητούν φυσικές, λογικές εξηγήσεις.
Ο πρώτος από αυτούς τους επιστημο-
νικούς στοχαστές που γνωρίζουμε ήταν ο
Θαλής ο Μιλήσιος. Τα γραπτά του δεν
σώζονται, αλλά γνωρίζουμε ότι είχε καλές
γνώσεις γεωμετρίας και ότι είχε προβλέ-
ψει την ολική έκλειψη ηλίου του 585 π.Χ.
Το πρακτικό μυαλό του τον οδήγησε στην
πεποίθηση ότι αυτά που συμβαίνουν